Mining Yapılan Ekran Kartları Hakkında

Bu Konuyu Görüntüleyen Kullanıcılar (Toplam: 1, Üyeler: 0, Misafirler: 1)

lazenes

Yönetici
Yönetici
Destekçi Üye
mining-yapilan-gpu-ekran-karti.jpg

Bugünlerde ekran kartı fiyatları bir hayli arttı bildiğiniz üzere. Yaklaşık 3 ay önce 1.000 TL’den satılan RX 480, RX 580 ve 8GB belleğe sahip türevleri yaklaşık 3-4 kat artışla 4.000 ila 5.000 TL civarlarına satılmaya başlandı.
Bunun en büyük sebebi pek tabi Bitcoin fiyatındaki artışla birlikte Ethereum fiyatının da 10.000 TL civarlarına gelmesi. Neden Ethereum örnek gösteriyoruz? Çünkü GPU ile yapılan mining için en karlı alternatif coin şuan için Ethereum.
Asıl konumuz olan “Mining yapılan ekran kartı alınır mı?” bölümüne geçmeden önce, ekran kartı ile mining hakkında biraz bilgi verelim ve kar oranlarına bir bakalım…
Ekran Kartı ile Mining Yapmak Karlı mı? Getirisi Nedir?
Öncelikle bunu yapmaya değer mi diye sormamız gerekiyor. Veya bu kartların fiyatı neden bu kadar arttı öyle çok mu kazandırıyor diyebilirsiniz. Yine geçtiğimiz sene sonlarına dönersek, bu sorunuzun cevabı neredeyse kafa kafaya veya ondan biraz daha karlı olurdu. Ancak Bitcoin bugün itibarıyla 50.000 dolar ve Ethereum da 1.800 dolardan işlem görüyor. Bu sebeple de mining şu sıralar bayağı bir karlı.
msi-rx-480-gamingx.jpg

Örnek göstermek gerekirse MSI RX 480 8GB Gaming X kartını ele alalım. Bu kart bildiğiniz üzere AMD çipsetli ve 8 GB dahili ram belleğe sahip. Ethereum madenciliği yapmak için minimum gereken de 8 GB belleğe sahip bir kart olduğunu belirtelim. Bunun sebebi, madencilik programlarının Ethereum DAG dosyasını ekran kartının belleğine yükleyerek çalışması. Ve bu yüklenen dosyanın boyutu an itibarı ile 4GB dolaylarını geçti ve gün geçtikçe daha da büyüyor. Bu sebeple, 4GB kartların hala neden ucuz kaldığını anlayabilirsiniz. Çünkü 4GB kartlarla artık (sene başında bitti) Ethereum mining yapılamıyor.
Alt Bilgi: DAG Nedir?
Ethereum ve türevi Ethash algoritmasına sahip kripto paraların, karışık hash şifrelerinin çözülmesi için gerekli büyük bir data seti diyebiliriz.
Tekrar kar olayına dönersek. Basit anlatalım. Bahsettiğimiz kart ile, Ethereum’un şifresini çözmek ve transactionları gerçekleştirmek için bu kart saniyede 30MH (Milyon hash) işlem yapabiliyor. Yalnızca 1 tane Ethereum bloğunun çözülmesi için de bunun binlerce kat fazlası gerekiyor. Örnek olarak bu hızla tek bir kart kullanarak kendi başınıza 1 blok bulmanız ve bunun ödülünü almanız 1.5 seneden fazla sürüyor. Madenciler de bunu hızlandırmak için havuz sistemi kullanıyorlar.
Alt Bilgi: Madencilik Havuzu Nedir?
Birçok kullanıcının bir arada tek bir Ethereum (veya farklı bir kripto para) bloğunu çözmesi için kurulmuş ortamlardır. Havuz bir işi alır ve bir çok kullanıcıya bölüştürür. Bu sayede bir kullanıcının tek başına çözmesi 1 yılı geçecek blok, örneğin 1000 kullanıcı ile 1 saatte çözülür ve herkes çözebildiği şifre başına payına düşen ödülü alır. Bunu havuz dağıtır. Anlayacağınız üzere MH değeriniz ne kadar yüksekse, o kadar fazla ödül alırsınız. Yani 1 kartla bulunan bloktan 0.0001 Ethereum ödül alırken, değişken olarak 10 kartla bir bloktan 0.001 ödül alabilirsiniz.
Ethereum Mining Karlı mı?
Yazının yayımlandığı tarih (17-02-2021) itibarı ile, 8GB belleğe sahip ortalama bir ekran kartının (GPU) ürettiği günlük kazanç Ethereum cinsinden $3-$4 aralığında. Piyasadaki artış veya düşüşe bağlı olarak bu günden güne değişebiliyor. Örnek olarak Ethereum’un 1 ay sonra 1.800 dolar yerine 3.000 dolar civarında işlem göreceğini varsayarsak dolaylı yoldan bu kartların geliri de $7-$8 aralığına çıkabilir. Veya 1.000 dolara düştüğünü varsayarsak kartların getirisi $1-$2 civarlarına gerileyecektir.
Kar oranını hesaplarken, kartın kullandığı elektrik göz önünde bulundurulur. Bu sebeple aylık bazda harcanan elektrik, madencilik gelirinin altında kalmalıdır. Aslında bu da konumuzla alakalı şayet madencilik esnasında kartların elektrik harcaması underclock veya undervolt adı verilen işlemlerle düşürülür. Bunun sonucu olarak da yine günümüzdeki kur değerlerini baz alırsak, örnekte verdiğimiz ekran kartının günlük elektrik tüketimi ülkemiz elektrik fiyatlarına göre ortalama 4 te 1’i kadardır. Yani elektriğe harcadığı paranın 4 katını kazanır. Bu sebeple GPU ile mining şuan karlıdır.
Basit bir mantıkla, örnekte belirttiğimiz tek bir kartın bugün ortalama aylık geliri 100$ civarıdır. Yine ortalama bir hesapla, tek bir kartı 4.000 TL’ye satın aldığınızı düşünürsek, 5 ay gibi bir sürede kart kendi parasını amorti edecektir. Burada risk Ethereum veya Bitcoin fiyatının düşmesi olarak görülebilir.
Bu kısa bilgilerin ardından, asıl konumuza dönelim isterseniz. Oyuncuların merak ettiği asıl konuya geçelim…
Mining Ekran Kartına Zarar Verir mi?
Kısa ve net: hayır.
Peki neden hayır? Çünkü mining işleminin karlı olabilmesi için ekran kartının underclock işlemine tabi tutulması gerekir. Bunun sonucunda ekran kartının harcadığı voltaj düşürülür. Dolayısıyla ekran kartı çok daha serin çalışacaktır.
Voltaj düşürme işlemi yapılırken, GPU (Ekran kartı grafik işlemcisi) hız sınırlaması da yapılır. Örneğin; Stok (fabrikadan çıkış) ayarlarında grafik işlemcisi hızı son kademede 1350 Mhz olan örnekteki kart, mining işlemi sırasında 1100 Mhz civarlarına düşürülüp çalıştırılacaktır. Yine stok olarak grafik işlemci voltajı 1250 mV civarındayken, mining sırasında bu da 900 mV civarlarına çekilir. Bu da grafik işlemcisinin son kademede olmasına rağmen daha düşük frekansta çalışması ve daha kısıtlı kaynak tüketmesi, dolayısıyla çok daha az ısınması anlamına gelir.
Şu günlerde, Youtube üzerinde, olay hakkında hiçbir bilgisi olmayan, 7/24 oyun oynayan bazı yayıncılar, “mining yapılan ekran kartlarını almayın” tarzı yorumlar yapıyorlar.
Güzel bir örnekle devam edelim; bu yorumu yapan arkadaşlardan birisinin Cyberpunk oynadığını varsayalım. Hatta bu arkadaşlar, oyunu daha net görebilme ve framerate arttırma fantezisine de sahip olduğundan overclock yaptığını da varsayalım. (Hız aşırtma)
Kartın oyun oynarken ortalama çalışma sıcaklığı: 80-90 derece civarlarında, güç tüketimi ise 200-250 watt civarlarında olacaktır. Grafik işlemci %100 yük ile yüksek sıcaklıkta çalışacak ve bu arkadaşın günün en az 12 saatini oyun başında geçirdiğini varsayarsak kartın ömründen ömür gidecektir. Yüksek sıcaklıkta yaşanacak en ufak bir soğutma sorununda, grafik işlemcinin zarar görmesi çok daha kolay olacaktır. Aşağıdaki resimden oyun oynanan bir kartın örneğini görebilirsiniz.
oyun-sicakliklar.jpg

Aynı kartın mining yaparken ortalama çalışma sıcaklığı: 50-60 derece civarlarında güç tüketimi ise 100-120 watt civarlarında olacaktır. Grafik işlemci %100 yük ile çalışmasına rağmen düşük ısıda olacağından günün 24 saati de açık kalsa GPU’nun zarar görme ihtimali, oyun oynayan arkadaşa göre çok çok daha azdır. Aşağıdaki resimden mining yapılan bir kartın örneğini görebilirsiniz.
mining-sicakliklar.jpg

Pek tabi bu durum göreceli. Aldığı ekran kartına undervolt yapmadan madencilik yapan birisi, tıpkı oyun oynayan kişi gibi kartı kısa sürede yok edebilir. Tabi, madencilik işine girmeden önce araştırma yapmadan bodoslama giren adamı bulmak da zor. Bu hem karsız hem de madencilik ile ilgili her konuda ilk anlatılan konu olduğundan, stok ayarlarda madenciliğe giren bulmak zordur. Kartlar öncelikle bios-mod edilir ardından mininge başlanır. Bios mod edilmeyen kart zaten ortalama hızının yarısı kadar kazacağından durum karsızlığa dönüşür. Zaten böyle işe giren adam, kısa sürede karta zarar vereceği için de satma ihtimali olmaz, satamadan GPU lehimlerini eritir, re-ball işlemi gerekir yani kart bozulur.
Mining Yapılan Ekran Kartı Alınır mı?
Kısaca: Evet.
Bir çok ilanda: “Mining işlemi yapılmamıştır, sadece oyun için kullanılmıştır” yazılması bu bağlamda çok komiktir. Şayet bunu yazan arkadaş üstü kapalı bir şekilde, “ben bu kartı sürekli 80 derece üzerinde tam güç tüketimiyle kullandım” demektedir.
Ek olarak ufak bir bilgi vermek gerekirse, mining yapan bilinçli birisi, ekran kartının yanı sıra kabloları dahi soğuk tutmaya çalışacağından (ki sürekli voltaj akımı sebebiyle asıl riskli olan kablolardır) ekstra soğutma ve fan donanımı kullanır. Yine belirtmek gerekir ki, çoğu mining kurulumu, uzay sistemi yani açık kurulumda kullanılır. Kapalı kasa olmadığından havalanması ve soğuk kalması çok daha kolaydır.
Yine ek olarak; mining gelir kaynağı olduğundan, ekran kartları ve donanımlar sürekli gözetim altındadır. Oyun oynayan birisi, kasanın içini açıp erkan kartı ne durumda, ortalık tozlu mu, fanları dönüyormu diye seneden seneye bakarken, çoğu mining ortamına aylık bakım yapılır. Örneğin, kartlarda 2-3 derece de olsa ısı artışı görüldüğünde, macunlar değiştirilir. Mining işlemi sırasında güç tüketimi doğrudan yardımcı uygulamalar ile takip edileceğinden, sıcaklık da sürekli takip edilir. (GPU-Z, OHM vb.. uygulamalar sürekli açıktır.)
Uzun lafın kısası, mining yapılan (doğru ve bilinçli bir şekilde) ekran kartını almak, sürekli oyun oynanan ekran kartını almaktan çok daha akıllıca bir seçimdir.
Ekran Kartları Ne Zaman Ucuzlar?
Son olarak, bu devirde ekran kartı alınır mı derseniz, alınmaz. Şayet fiyatlar kripto para piyasasına paralel olarak aşırı derecede yükseldi. Bir tavsiye isterseniz; 1 yıl içerisinde Ethereum miningi bitecek, yani yazılım güncellemesi olacağından Ethereum varlığını sürdürebilmek ve para transferlerini gerçekleştirebilmek için mining ile validasyon sistemi kullanmayacak.
Bunu yaptığında, mining karları büyük ölçüde düşeceğinden ekran kartları bayağı bir ucuzlayacak. Şayet örnek olarak Ethereum ile şuan günlük 10 dolar kazabildiğmizi varsayarsak, ondan sonraki 2. en karlı, ekran kartı ile kazılabilen kripto para 2-3 dolar civarı kazanç sağlamakta. Bu da çoğu madenci, özellikle de yüzlerce kartı olan madenciler için zarar demek. Bu sebeple de Ethereum miningi bitince, elde kalan birçok kart da olacağından bu kez kartlar bayağı bir ucuzdan satılacak. Yaklaşık 1 sene içerisinde bu durumu canlı canlı göreceğinize emin olabilirsiniz. Pek tabi Ethereum gibi kar bırakacak ve GPU ile kazılabilecek yeni bir kripto para piyasaya sürülmezse veya Ethereum’un kardeşi olan Ethereum Classic’in şuanki 10 dolarlık fiyatından 100 dolarlara çıkmazsa diyelim yinede.
Bu konuda sorunuz olursa yorum yapmaktan çekinmeyin. Şimdilik bu kadar. Herkese bol kazançlar, bol oyunlar ?
 
Geri
Üst